3 Φεβρουαρίου 2013, κάπου στον Παράδεισο... «Κυρ-Πέτρο, θέλουμε σήμερα να μας παραχωρήσεις την αίθουσα εκδηλώσεων του Παραδείσου. Έχουμε γιορτή με πολλούς καλεσμένους».
«Δε θυμάσαι, που ένα βράδυ σου μιλούσα για έναν αθλητικό σύλλογο που
είχα ιδρύσει, παρέα με καμιά σαρανταριά συναθλητές μου, στην Αθήνα;»
«Ναι, θυμάμαι!»
«Ε, λοιπόν γιορτάζουμε τα 105 χρόνια μας σήμερα, και είπαμε να
κάνουμε ένα reunion. Θα βρεθούμε ξανά, παλιοί και καλοί φίλοι. Θα είναι
και ο Απόστολος Νικολαίδης που θα μιλήσει ειδικά για την περίσταση».
«Τον ξέρω τον Πατριάρχη! Εξαιρετικός κύριος και ηγετική φυσιογνωμία.
Κυκλοφορεί πάντα με ένα χρυσό τριφυλλάκι στο πέτο του. Λοιπόν, τι ώρα
θέλετε να κλείσετε την αίθουσα;».
«Στις 19.08 το βράδυ».
«Εντάξει. Αίθουσα 13, στο όνομα Γεώργιος Καλαφάτης, στις 19.08 το βράδυ. Έκλεισε»!
One flash of light that shows the way
No mortal man can win this day
It’s a kind of magic
Σε πολλά μήκη και πλάτη της υφηλίου, αλλά και ψηλά στους ουρανούς,
κάποιοι αισθάνονται ξεχωριστά για τον αγαπημένο τους σύλλογο, τον
Παναθηναϊκό, ο οποίος σήμερα συμπληρώνει 105 χρόνια ύπαρξης, 105 χρόνια
προσφοράς στον αθλητισμό και στην κοινωνία, 105 χρόνια γεμάτα τίτλους,
διακρίσεις και έντονα συναισθήματα.
Είναι πολύ δύσκολο έως ακατόρθωτο κάποιος να σκιαγραφήσει την έννοια
«Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος». Όταν στις 3 Φεβρουαρίου του 1908, ο
Γεώργιος Καλαφάτης έπαιρνε την απόφαση να ιδρύσει έναν ποδοσφαιρικό
σύλλογο, κοντά στο Πεδίον του Άρεως, κανένας δε φανταζόταν πως 105
χρόνια μετά, ο σύλλογος αυτός θα αποτελούσε το καμάρι του ελληνικού
αθλητισμού, θα προκαλούσε ρίγη συγκίνησης στα πλήθη και θα γινόταν μέρος
της ζωής των Αθηναίων αλλά και των απανταχού Ελλήνων.
Τί είναι λοιπόν ο Παναθηναϊκός;
Για κάποιους είναι απλά ένας Αθλητικός Όμιλος. Για άλλους, το ομορφότερο
-δευτερεύον- πράγμα στη ζωή. Για άλλους, ένας καλός φίλος, πολλές φορές
ο καλύτερος. Και για άλλους, όλη τους η ζωή...
Πώς θα ένιωθε άραγε ο Καλαφάτης, αν κάποιος του έλεγε τότε πως 39.000
μέρες μετά, θα υπήρχαν όχι ένας, αλλά χιλιάδες άνθρωποι που θα
τραγουδούσαν, για χάρη της έμπνευσης του, «είσαι η ζωή μου, η αναπνοή μου, και για σένα μόνο ζω»;
Ο Παναθηναϊκός ιδρύθηκε ως ποδοσφαιρικός σύλλογος, από politically
incorrect ανθρώπους, οι οποίοι ασφυκτιούσαν από τον καθωσπρεπισμό και
την συμβατικότητα της εποχής και ήθελαν να κάνουν τη δική τους
επανάσταση στο κατεστημένο. Ο «Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών» ήταν η
ευκαιρία και η αφορμή για να κάνουν αυτό που λάτρευαν. Να παίζουν
«φουτ-μπωλ».
Ο Παναθηναϊκός όμως ήταν ταγμένος να γίνει πρωταθλητής σε κάθε μορφή
αθλητισμού, όχι μόνο στο ποδόσφαιρο. Και το Τριφύλλι, το πανάρχαιο αυτό
θρησκευτικό σύμβολο, που συμβόλιζε, εκτός από τύχη και ελπίδα, την
τριαδικότητα, ήταν πολύ δυνατό για να κλειστεί σε αμιγώς ποδοσφαιρικά
στεγανά.
Έτσι, κάπου στα 1919, ο Παναθηναϊκός ξεκίνησε να δικαιώνει με τον
καλύτερο τρόπο αυτό που αναφώνησε στη γενική συνέλευση του συλλόγου, το
καλοκαίρι του 1965, ο τότε Γενικός Αρχηγός του Ομίλου, Ξενοφών Χατζησαράντος: «Ο
Παναθηναϊκός πάντοτε απέβλεπεν εις το να γίνει παναθλητικόν σωματείον,
διότι τότε μόνον δύναται να εκπληρώσει τον προορισμόν του...». Και
από «Ποδοσφαιρικός Όμιλος» έγινε «Αθλητικός Όμιλος». Και δεύτερο
σχολείο, συνάμα, για χιλιάδες Έλληνες αθλούμενους...Ο Παναθηναϊκός πήρε
παιδάκια και τους παρέδωσε άνδρες, πήρε αθλητές και τους παρέδωσε
πρωταθλητές Ελλάδας, Βαλκανιονίκες, Μεσογειονίκες, Πρωταθλητές Ευρώπης
και Κόσμου, Ολυμπιονίκες, ακόμα και παγκόσμιους ρέκορντμαν.
The bell that rings inside your mind
Is challenging the doors of time
The waiting seems eternity
The day will dawn on sanity
Is this a kind of magic?
Σήμερα, ο Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος, βρίσκεται ίσως στην πιο δύσκολη
καμπή της Ιστορίας του. Πληγωμένος από ανθρώπους που διαχρονικά είχαν
ως προτεραιότητα τους να παίρνουν περισσότερα από όσα δίνουν. Λαβωμένη
αλλά πάντα περήφανη η «πράσινη σημαία μας ψηλά», συνεχίζει παρόλα αυτά να ανεμίζει, ατενίζοντας με αισιοδοξία το μέλλον. Ο Παναθηναϊκός είναι πολύ σκληρός για να πεθάνει!
Είναι πολύ δύσκολο φυσικά να συμπυκνωθεί η Ιστορία του μεγαλύτερου και
πιο πετυχημένου αθλητικού οργανισμού της χώρας, σε ένα κείμενο. Ούτε καν
σε ένα βιβλίο με 10.000 σελίδες θα χωρούσε η λαμπρή Ιστορία του
Συλλόγου του Μεγάλου.
Ας δούμε όμως επιγραμματικά κάποια από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του
Παναθηναϊκού, τα οποία του προσδίδουν επάξια τον τίτλο του Πρωταθλητή
των Πρωταθλητών.
Ο Παναθηναϊκός είναι ο αρχαιότερος εν ενεργεία ποδοσφαιρικός σύλλογος της Ελλάδας.
Ο Παναθηναϊκός κατέχει το ρεκόρ λειτουργίας περισσότερων αθλητικών
τμημάτων σε μία χρονιά. Και διαχρονικά όμως, ο Παναθηναϊκός έχει
καλλιεργήσει τα περισσότερα αθλήματα από κάθε άλλον σύλλογο. Άλλα για
λίγους μήνες και άλλα για πάντα.
Ο Παναθηναϊκός έχει κατακτήσει πανελλήνιο τίτλο σε 22 διαφορετικά
αθλήματα. Κανένας άλλος σύλλογος δεν έχει πετύχει κάτι παρόμοιο. Το 1982
μάλιστα, κατάφερε να αποθησαυρίσει 50 επίσημους ομαδικούς τίτλους σε
όλες τις διοργανώσεις που συμμετείχε!
Ο Παναθηναϊκός είναι ο σύλλογος που έχει κατακτήσει τους
περισσότερους τίτλους στο σύνολο των σπορ. Συνολικά, εάν αθροιστούν οι
επίσημοι τίτλοι και των μικρότερων ηλικιών, το νούμερο που προκύπτει
είναι τετραψήφιο! Στο σύνολο ανδρών-γυναικών το Τριφύλλι κατέχει και
πάλι την πρωτιά, με δεύτερο τον Πανελλήνιο και τρίτο τον Ολυμπιακό. Και
τα δύο ρεκόρ είναι απλησίαστα. Αν κάποιος προσθέσει και τους ατομικούς
τίτλους το νούμερο γίνεται δυσθεώρητο. Χώρια οι εκατοντάδες ανεπίσημοι
τίτλοι που έχει κατακτήσει ο σύλλογος, που επίσης αποτελούν ρεκόρ.
Ο Παναθηναϊκός είναι ο σύλλογος με τις μεγαλύτερες επιτυχίες στο
εξωτερικό, τα περισσότερα διεθνή τρόπαια, τις περισσότερες ευρωπαϊκές
νίκες και τις περισσότερες προκρίσεις, σε όλα τα σπορ.
Ο Παναθηναϊκός είναι ο σύλλογος με την μεγαλύτερη εκπροσώπηση αθλητών στις εθνικές ομάδες ποδοσφαίρου και μπάσκετ.
Αυτά είναι κάποια από τα σημαντικότερα στοιχεία που κρατούν το Τριφύλλι
στην πρώτη θέση όλων των εποχών. Παράλληλα, υπάρχουν εκατοντάδες άλλες
πρωτιές για τις οποίες ο Παναθηναϊκός μπορεί να υπερηφανεύτεται. Πρώτος
σύλλογος που κατασκεύασε ποδοσφαιρικό σύλλογο, πρώτος που κατασκεύασε
κλειστό γήπεδο μπάσκετ, πρώτος που κατασκεύασε κλειστό κολυμβητήριο, ο
σύλλογος που έφερε στη χώρα μας αρκετά αθλήματα, ο πρώτος σύλλογος με
σύνδεσμο οργανωμένων οπαδών και πολλά άλλα...
Είναι επίσης ο σύλλογος που στο γήπεδο του σηκώθηκε για πρώτη φορά η
ελληνική σημαία, τέσσερεις ημέρες πριν την απελευθέρωση της Αθήνας, στις
8 Οκτωβρίου 1944 (διαβάστε εδώ περισσότερα). Αυτό ίσως είναι το σημαντικότερο από όλα του τα επιτεύγματα.
Κι όπως παραδέχθηκε και ο πρόεδρος του Ολυμπιακού Γεώργιος Ανδριανόπουλος, το 1963, στον εορτασμό των 55 ετών από την ίδρυση του Παναθηναϊκού:
«Σαν επίσημος εκπρόσωπος του Ολυμπιακού θα ήθελα να αναγνωρίσω την
ανωτερότητα του Παναθηναϊκού, ο οποίος υπήρξε και παραμένει πρωτοπόρος
των αθλητικών εκδηλώσεων του τόπου μας και αποτελεί τον Σύλλογον των
πρωταθλητών, την πεμπτουσίαν του ελληνικού αθλητισμού. Και δικαίως, θα
πρέπει να αποτελεί παράδειγμα προς μίμησιν δι' όλους ημάς τους
υπολοίπους και θα είναι τιμή και υποχρέωσις κάθε ελληνικού αθλητικού
σωματείουνα προσπαθήσει να πλησιάσει το αδιαφιλονίκητο μεγαλείο του
Παναθηναϊκού»...
There can be only one
This race that lasts a thousand years
Will soon be done
This flame that burns inside of me
I’m hearing secret harmonies
It’s a kind of magic
Στην αίθουσα 13 του Παραδείσου όμως συνεχίζεται η λαμπρή εκδήλωση.
Πλήθος αθλητών, προπονητών και παραγόντων βρίσκονται εκεί, την ώρα που
στο βήμα βρίσκεται ο, για πολλά χρόνια γενικός γραμματέας του
Τριφυλλιού, και από τις σημαντικότερες Παναθηναϊκές μορφές Μιχάλης Παπάζογλου. Ο Απόστολος Νικολαίδης, που μόλις τελείωσε την ομιλία του, καταχειροκροτούμενος, κάθεται δίπλα στον Αντώνη Μαντζεβελάκη. Δίπλα τους ο Λουκάς Πανουργιάς. Μπροστά τους, ο Γεώργιος Καλαφάτης. Ο Πέτρος Γκιουράνοβιτς με τον Μπλούη Διακάκη, τον Γιάννη Κωστόπουλο και τον Γιάννη Μαλακατέ, κι αυτοί παρόντες. Ο Νίκος Καρακώστας τους συστήνει τον Δημήτρη Μούρτο και κάθονται όλοι μαζί. Λίγο πιο πέρα, σύσσωμη η ομάδα του 1930, με τον Άγγελο Μεσσάρη, τον Αντώνη Μηγιάκη και τον ήρωα του πολέμου, Μίμη Πιερράκο.
Είναι και ο Λύσανδρος Δικαιόπουλος εκεί, ο ποδοσφαιριστής που άφησε την τελευταία του πνοή μέσα στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Αντώνης Βρεττός και Θανάσης Νίκαινας χαμογελαστοί και ανακουφισμένοι, επαινούν τον Αχιλλέα Μακρόπουλο,
που με τις ενέργειες του φαίνεται να διασώζει οριστικά το γήπεδο της
Λεωφόρου Αλεξάνδρας και εύχονται να αργήσουν να τον γνωρίσουν από κοντά.
Ο Ανδρέας Βγενόπουλος, ο παππούς, κι αυτός εκεί, κάθεται δίπλα στον Ξενοφώντα Χατζησαράντο. Ο Φέρεντς Πούσκας, χαμογελαστός όπως πάντα, παρέα με τον Λάκη Πετρόπουλο και δίπλα τους ο Ιωάννης Μοάτσος με τον Θόδωρο Βαρδινογιάννη. Παρόντες και εκπρόσωποι του καλλιτεχνικού χώρου γνωστοί για τα «πράσινα αισθήματα» τους, όπως οι Νίκος
Κούρκουλος, Βασίλης Αυλωνίτης, Μελίνα Μερκούρη, Αλίκη Βουγιουκλάκη,
Δημήτρης Χορν, Φρέντυ Γερμανός, Τζένη Καρέζη, Αλέκος Σακελλάριος, Βίκυ
Μοσχολιού, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Γιώργος Οικονομίδης, Γιώργος
Μουζάκης, Παντελής Ζερβός, Μάνος Ξυδούς, Γιώργος Φούντας και άλλοι.
Έξω από την αίθουσα έχουν συγκεντρωθεί χιλιάδες ανώνυμοι φίλαθλοι του
Τριφυλλιού, που θέλουν κι αυτοί να πάρουν μία γεύση από τη γιορτή.
Η ομιλία του Μιχάλη Παπάζογλου θα κλείσει ως εξής:
«O Παναθηναϊκός αγαπητοί συνάδελφοι είναι μια μεγάλη οικογένεια,
πατριαρχική, της οποίας τα μέλη διέπονται υπό μίας ειδικής νοοτροπίας.
Συνδέονται, αλληλοεκτιμώνται, κινούνται και δρουν υπό μιαν λίαν
ιδιότροπον σκέψιν. Ημείς οι οποίοι εζήσαμεν και ηνδρώθημεν επί μίαν
τεσσαρακονταετίαν μέσα εις αυτήν την περίεργον ατμόσφαιραν, αισθανόμεθα
μιάν ενδόμυχον μεταξύ μας αγάπην, εκτίμησιν, υποχρέωσιν. Όλοι έχομεν την
γνώμην και την ακράδαντον πεποίθησιν ότι ο Παναθηναϊκός είναι μία
πραγματικά μεγάλη ιδέα, που αποτελεί ένα μέρος του βίου μας, που θα ζη
πάντα. Τα μέλη, οι αθληταί, τα συμβούλια παρέρχονται και
αντιπαρέρχονται. Ο Παναθηναϊκός, όμως, θα παραμένη επί γενεάς γενεών εις
την Αιωνιότητα».
The bell that rings inside your mind
Is challenging the doors of time
This race that lasts a thousand years
Will soon be done
This is a kind of magic
Η αίθουσα θα σειστεί από τα χειροκροτήματα και πολλά ζευγάρια μάτια θα
δακρύσουν. Στο τέλος, όλοι μαζί θα τραγουδήσουν τον Ύμνο του
Παναθηναϊκού...
Κάπου εδώ, η γιορτή στον Παράδεισο για τα 105 χρόνια του Παναθηναϊκού θα
λάβει τέλος. Μια άλλη γιορτή, όμως, εδώ στη Γη, πρέπει να συνεχιστεί.
Θα φανούμε αντάξιοι των προσδοκιών όλων εκείνων που δε βρίσκονται πια
εδώ; Θα είμαστε άξιοι συνεχιστές των ανθρώπων που έφτασαν τον
Παναθηναϊκό στην κορυφή;
Ο Παναθηναικός πρέπει να συνεχίσει να κάθεται στο θρόνο του, έναν θρόνο
που διάφοροι παραχαράκτες της Ιστορίας συνεπικουρούμενοι από τους «εντός
των τειχών» εχθρούς προσπαθούν να του αποσπάσουν. Θα τα καταφέρει; Η
Ιστορία θα δείξει...
1908 - 2013, 105 χρόνια Παναθηναϊκός Aθλητικός Όμιλος. Χρόνια μας πολλά!
The show must go on...
πηγή:greenzone.gr
Μια ιδέα στο μυαλό του Γιώργου Καλαφάτη που αγαπούσε το ποδόσφαιρο
και δεν έβρισκε το… χώρο να εκφραστεί μέσα από τις τάξεις του
Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου, έφερε την ίδρυση ενός από τους
ιστορικότερους συλλόγους στην Ελλάδα. Μετά από διάφορες «ζυμώσεις» και
διεργασίες, στις 3 Φεβρουαρίου 1908 ο Παναθηναϊκός… γεννιέται.
Ιδρυτής ο Γιώργος Καλαφάτης και πρώτος πρόεδρος ο αδερφός του
Αλέξανδρος. Τα μέλη του πρώτου «άτυπου» ΔΣ, ήταν οι κ.κ. Δουκάκης,
Μπούμπουλης, Χρύσης, Γρανίτσας, Μαντζάκος, Παπαγεωργίου, Γαέτας,
Δεμερτζής, Στυρόπουλος, Πάσχος, Μισακιάν, Ρέππας, Σαπούνιας,
Γαρουφαλιάς.
Η εγγραφή στον ΣΕΑΓΣ
Ο Παναθηναϊκός στο ξεκίνημά του, όπως κάθε τι καινούριο, αντιμετώπισε
αρκετές δυσκολίες. Για να καταφέρει μάλιστα το νεοσύστατο σωματείο να
εγγραφεί στα μητρώα του Συνδέσμου Ελληνικών, Αθλητικών και Γυμναστικών
Σωματείων, πέρασαν δυο περίπου χρόνια. Σύμφωνα με έρευνα που είχε
δημοσιεύσει παλιότερα η εφημερίδα «Derby News» αυτό έγινε το 1910 και ο
σύλλογος είχε πάρει την ονομασία «Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών».
Η πρώτη επίσημη καταγραφή στα μητρώα του ΣΕΑΓΣ ανέφερε:
«Ούτος ιδρύθη την 3 Φεβρουαρίου 1908 ύπ’ αθλητών της Ποδοσφαιρίσεως
και γνωστών φιλάθλων, ταχέως δε κατώρθωσε να καταλάβη έπίζηλον μεταξύ
των Ποδοσφαιρικών Συλλόγων θέσιν έργαζόμενος πάντοτε ύπέρ τής ώς οίόν τε
εύρυτέρας διαδόσεως τής παιδιάς ταύτης και της εν γένει ιδέας του
αθλητισμού.
Ούτως έκτός των αγώνων ούς διεξήγαγε προς ομάδας των εκάστοτε
καταπλεόντων ξένων πολεμικών μηδεμιάς ευκαιρίας παραληφθείσης, είνε το
μόνον Σωματείον εκ των ειδικών τοιούτων όπερ απέστειλεν ίδία δαπάνη
όμάδα είς τους κατά φθινόπωρον του 1908 τελεσθέντας Αθλητικούς Αγώνας εν
Τρικκάλοις λαβόν και το υπό του Δήμου Τρικκαίων τεθέν έπαθλον.
Ο Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών έλαβε μέρος είς όλους τους ύπό τε του
Συνδέσμου των Ελληνικών Αθλητικών και Γυμναστικών Σωματείων και υπό της
Επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων προκηρυχθέντας εκάστοτε Ποδοσφαιρικούς
Αγώνας λαβών πλείστα έπαθλα, διά λόγους δε εσωτερικής τάξεως και τη
αδεία του Συνδέσμου αποσχών των περυσινών αγώνων Ποδοσφαιρίσεως
(1909)...»
Λαμπρή συνέχεια
Η συνέχεια για τον Παναθηναϊκό είναι γνωστή. Από τη μετονομασία σε
ΠΠΟ (Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός Όμιλος), τη «φωτιά» των πολέμων που
πέρασαν και όλα όσα χρειάστηκε να γίνουν για να φτάσει το «τριφύλλι»,
έμβλημα που έφερε στην ομάδα – όπως και το πράσινο χρώμα – ο αθλητής
Μιχάλης Παπάζογλου, φτάνουμε στην Γενική Συνέλευση του συλλόγου στις 15
Μαρτίου 1924 όταν και πλέον η ονομασία «Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος»,
θα μείνει για πάντα στην ιστορία και θα συνοδεύει την πλέον ένδοξη ομάδα
της Ελλάδας.
Οι στιγμές, οι διακρίσεις, οι χαρές και οι λύπες, αμέτρητες.
Μεγαλύτερη στιγμή στην ιστορία του ποδοσφαιρικού τμήματος, η πορεία του
Παναθηναϊκού ως τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1971 και στην
ιστορική κόντρα με τον Άγιαξ του Γιόχαν Κρόιφ στο «Γουέμπλεϊ».
Αποκορύφωμα για το σύλλογο και μεγάλο του καμάρι; Η ομάδα μπάσκετ με
τους 6 Ευρωπαϊκούς τίτλους και τα αμέτρητα πρωταθλήματα. Αλλά
Παναθηναϊκός δεν είναι μόνο το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ. Σε όλα τα
ομαδικά και ατομικά αθλήματα, στα 105 χρόνια της ιστορίας του, ο
Παναθηναϊκός κατέκτησε αμέτρητους τίτλους και διακρίσεις που ξεπερνούν
τα 500 και γράφουν… «χρυσές» σελίδες ιστορίας.
Διαβάστε επίσης, παλαιότερα αφιερώματα για την ίδρυση και την ιστορία του Παναθηναϊκού, από τοOnsports:
Μοντέρνο Πένταθλο (2)
2 Πρωταθλήματα Ελλάδας (1980, 1987)
Πάλη (2)
2 Πρωταθλήματα Ανδρών (1982, 1984)
Γυμναστική (1)
1 Πρωτάθλημα Ανδρών (1972)
Θαλάσσιο Σκι (1)
1 Πρωτάθλημα Ανδρών (1968)
ΜΠΙΛΙΑΡΔΟ (1)
1 Πρωτάθλημα Αμερικάνικου (1996)
ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΗ (1)
1 Πρωτάθλημα Ελλάδας (1991)
πηγή:onsports.gr
Ήταν 3 Φεβρουαρίου 1908. Εκείνη την ημέρα στο Πολύγωνο, που ήταν
τόπος συνάντησης της νεολαίας της εποχής, συγκεντρώθηκε η «παρέα των
Καλαφάτηδων».
«...σε μία γωνιά από τις πολλές "ελεύθερες" που υπήρχαν στο Πολύγωνο, ο
Γιώργος Καλαφάτης συγκέντρωσε τους φίλους του. Είχε φοβερή πειθώ. Και
αύρα. Στο πλευρό του, ο αδελφός του Αλέξανδρος και ο Δημήτρης Δουκάκης.
Ήταν 3 Φεβρουαρίου 1908. Η πρώτη ημέρα της ανατριχίλας...»
Εκείνη την ημέρα στο Πολύγωνο, που ήταν τόπος συνάντησης της νεολαίας
της εποχής, συγκεντρώθηκε η "παρέα των Καλαφάτηδων". Ήταν όλοι εκεί. Οι
φίλοι οι καλοί και πραγματικοί. Για να ακούσουν τον 18χρονο Καλαφάτη κι
αυτά που είχε να τους πει. Και, εν τέλει, να θέσουν τις βάσεις για τη
δημιουργία του νέου Συλλόγου, "...της ομάδος που δεν άργησε να γίνη η
λατρεία όλων των Αθηναίων φίλων και μη του Ποδοσφαίρου και του
Αθλητισμού" (Λουκάς Πανουργιάς, 1955).
Ο χρόνος για να σκεφτούν και να αποφασίσουν δεν ήταν πολύς. Όλοι λες
και είχαν στο μυαλό τους το όραμα του Καλαφάτη. Συμφώνησαν αμέσως:
"Πάμε...".
Το πρόβλημά τους δεν ήταν η ίδρυση του Ομίλου, αλλά το πώς θα ονόμαζαν
το νέο Σύλλογο. Έπρεπε να καλύπτει, πάνω απ’όλα, την ποδοσφαίριση και
την Αθήνα. Κάθε Αθηναίο και Ατθίδα. Συζήτησαν, το σκέφτηκαν καλά και
αποφάνθηκαν: "Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών". Αυτό θα ήταν το όνομα του
νέου Συλλόγου. Αντίρρηση δεν υπήρχε, καθώς οι περισσότεροι ήταν Αθηναίοι
και ζούσαν σ’αυτή την πόλη. "Οι νεαροί δημιουργοί του Παναθηναϊκού μας
δεν βασανίσθηκαν μ’ατελείωτες συζητήσεις, ούτε και απησχόλησε η νομική
πλευρά του ζητήματος. Εκείνο που γι’αυτούς είχε σημασία ήταν πως θα
βάπτιζαν την ομάδα τους, την ομάδα της Αθήνας μας. Όλοι τους -αν και
τόσο μικροί- εφλέγοντο από την ίδια μεγάλη πίστι και πεποίθησι. Ότι και
τ’όνομα της ομάδος τους θα πρέπει να είναι αθηναϊκό. Να μιλάη στην
καρδιά του κάθε Αθηναίου και της κάθε Ατθίδας. Έτσι έδωσαν τ’ όνομα στην
ομάδα τους ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΑΘΗΝΩΝ" (Λ. Πανουργιάς, 1955).
"Όστις έζησε την εποχήν εκείνην, γνωρίζει βεβαίως την κοινωνικήν
ανάπτυξιν των κατοίκων της πρωτευούσης της Ελλάδος, τα ήθη και τα έθιμα
της, την οπισθοδρομικότητα της, τας αντιλήψεις της και την στενήν
διανοητικότηταν που εχαρακτήριζε κάθε κοινωνικήν εκδήλωσιν της. Εν μέσω
λοιπόν της πνιγηράς αυτής οπισθοδρομικότητος των πάντων, δικαίως πρέπει
να εκτιμηθεί δεόντως η τολμηρά ενέργεια του γνωστού μας φιλάθλου κ.
Γεωργίου Καλαφάτη και των άλλων, τότε, συνεργατών του..." διαβάζουμε
στην εφημερίδα Αθλητισμός το 1927.
Δύο χρόνια μετά την ίδρυση του ΠΟΑ, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Αθλητικών και
Γυμναστικών Σωματείων, στο επίσημο έντυπό του για τους Συλλόγους που
ανήκουν στις τάξεις του (περιλαμβάνονται στα μητρώα) και τη
δραστηριότητά τους, προλογίζει για τον Ποδοσφαιρικό Όμιλο Αθηνών:
Ούτος ιδρύθη την 3ην Φεβρουαρίου 1908 υπ’ αθλητών της Ποδοσφαιρίσεως
και γνωστών φιλάθλων, ταχέως δε κατώρθωσε να καταλάβη επίζηλον μεταξύ
των Ποδοσφαιρικών Συλλόγων θέσιν έργαζόμενος πάντοτε υπέρ τής ώς οίον τε
ευρυτέρας διαδόσεως τής παιδιάς ταύτης και της εν γένει ιδέας του
αθλητισμού...»
* Απόσπασμα από την συλλεκτική έκδοση «100 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ».
Τις αμέσως επόμενες ημέρες, ο Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών ξεκίνησε την
προσπάθεια να κάνει γνωστή την ύπαρξή του στο χώρο. Από τους πρώτους
προς τους οποίους έστειλε επιστολές, ήταν και ο πρόεδρος του
Πανελληνίου, Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος. Το έγγραφο αυτό, με
ημερομηνία 18 Φεβρουαρίου και με την υπογραφή του Μ. Μαρινάκη, προέδρου
και του Κ. Γουλιμή, γραμματέα, έγραφε:
«Μετά χαράς ανακοινούμεν Υμίν την ίδρυσιν του Ποδοσφαιρικου Ομίλου. Η
ευρεία διάδοσις ην εσχάτως έλαβεν η παιδιά της Ποδοσφαιρίσεως, ο
ενθουσιασμός μεθ' ου εγένετο δεκτή παρά τοις αθληταίς εν γένει και ιδία
παρά τη μαθηματική νεολαία, το ενδιαφέρον καθ' όλου, όπερ πάσιν εγείρει,
πάντα διαδηλούσι την πρωτεύουσαν θέσιν ην η Ποδοσφαίρισης έχει καταλάβη
εν τη αθλητική κινήσει. Την θεραπείαν της παιδιάς ταύτης της
διαπλαισούσης, υπέρ πάσαν άλλην άσκησιν το τε σώμα και τον νουν,
προτίθησιν ο νέος Σύλλογος, σκοπών την όσον ένεσει κατά το ιδεώδες
Αγγλικόν πρότυπον, ευμέθοδον αυτής διοργάνωσιν και καλλιέργειαν. Εις το
έργον τούτο, ο Ποδοσφαιρικός Ομιλος προβαίνει μετ' ενθουσιασμού πεπειθώς
και εύελπις ότι, τη ευγενή αρωγή των πρεσβυτέρων αυτού αδελφών
Συλλόγων, δεν θέλει αποφύγη του σκοπού αυτού».
Τέσσερις ημέρες μετά, στα χέρια των διοικούντων τον Ποδοσφαιρικό Ομιλο
Αθηνών φτάνει απαντητική επιστολή από τον Πανελλήνιο με την οποία
χαιρετίζεται η πρωτοβουλία ίδρυσης του Συλλόγου. Η επιστολή αναγνώρισης
αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό γεγονος για τους ανθρώπους του ΠΟΑ, γιατί
ακριβώς προέρχεται από τον Πανελλήνιο, τον παλαιότερο των Συλλόγων. Κι
ακόμη, από το Σύλλογο από τον οποίο προέρχονταν οι περισσότεροι
ποδοσφαιριστές - κι ενώ πολλοί εξ αυτών παρέμεναν αθλητές του
Πανελληνίου, μετέχοντας στα αγωνίσματα του στίβου.
Τα εγκαίνια του ΠΟΑ πραγματοποιήθηκαν στις 11 Μαΐου 1908 και τη
διοίκηση του συλλόγου στελέχωναν οι κκ. Μ.Μαρινάκης (πρόεδρος), Γ.
Αντωνόπουλος (αντιπρόεδρος), Κ. Θων (ταμίας), Κ. Γουλιμής (γεν.
Γραμματέας), Δ. Παππάς (έφορος) και οι σύμβουλοι κκ. Κ. Σταυρόπουλος, Ν.
Αγκωνάκης, Ε. Χρύσης, Κ. Μάτσας, Γ. Σκουζές, Ι. Θεοφιλάς, Ι.
Μπούμπουλης, Γ. Γαλανός, Α. Δημητρακόπουλος και Π. Παρασκευόπουλος.
Στις 9 Αυγούστου 1908 εγκρίθηκε το καταστατικό του νεοσύστατου
συλλόγου, όπως ανακοινώθηκε απο την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Το νερό
πλέον είχε μπει στο αυλάκι παρά τις αντιξοότητες, τις διαφορές και τις
εν γένει διαφωνίες που υπήρξαν στην πορεία. Στα χρόνια που ακολούθησαν,
πέραν της καθιέρωσης της πράσινης-λευκής ενδυμασίας, ο Ποδοσφαιρικός
Ομιλος Αθηνών επί της ουσίας μετονομάστηκε σε Πανελλήνιο Ποδοσφαιρικό
Όμιλο (ΠΠΟ) και αργότερα σε Πανελλήνιο Ποδοσφαιρικό Αγωνιστικό Όμιλο
(ΠΠΑΟ) μέχρι το 1922, οπότε πήρε την τελική ονομασία Παναθηναϊκός
Αθλητικός Ομιλος (ΠΑΟ).
Το έμβλημα
Περίπου ένα χρόνο πριν από τη μετονομασία του Συλλόγου σε Πανελλήνιο
Ποδοσφαιρικό και Αγωνιστικό Όμιλο, το 1918, το Τριφύλλι καθιερώνεται ως
σήμα στη φανέλα των αθλητών και θα αποτελέσει το αιώνιο σύμβολο πίστης
για τους απανταχού Παναθηναϊκούς.
Το τριφύλλι αποτελεί ένα πανάρχαιο πνευματικό σύμβολο, ευρύτατα
διαδεδομένο σε πολλούς λαούς του κόσμου. Συμβολίζει -μεταξύ άλλων- την
ισορροπία ανάμεσα στο σώμα, την ψυχή και το πνεύμα, την καλοτυχία, την
γονιμότητα.
Σύμφωνα με τον Νίκο Γκούμα, ο οποίος έζησε εκ του σύνεγγυς όλους τους
μεγάλους του Συλλόγου, η ιδέα ανήκε κυρίως στον Μιχάλη Παπάζογλου. Ο
αθλητής και μετέπειτα γενικός γραμματέας του Συλλόγου εμπνεύστηκε το
σήμα από την ομάδα της Χαλκηδόνας (σημερινό Καντικόι) στην
Κωνσταντινούπολη, όταν μετείχε σε αυτήν και είχε το Τριφύλλι ως έμβλημα.
Οι απόψεις, βέβαια, πάνω σε αυτό διίστανται. Αυτό διότι υπάρχουν και
εκείνοι που λένε πως η ιδέα του Παπάζογλου προήλθε από τον Ιρλανδο -
Καναδό μαραθωνοδρόμο William Sherring που ήταν ο Χρυσός Ολυμπιονίκης της
Αθήνας το 1906 και έτρεχε φορώντας μια λευκή στολή με ένα τεράστιο
πράσινο τριφύλλι στο στήθος.
Η πρόταση του Παπάζογλου έγινε δεκτή αμέσως από τον Καλαφάτη, τον
Πανουργιά, τον Νικολαΐδη αλλά και τον Γεώργιο Χατζόπουλο, διευθυντή της
Εθνικής Πινακοθήκης και πρόεδρο του Συλλόγου. Ο Χατζόπουλος μάλιστα
έσπευσε να φιλοτεχνήσει ένα ωραιότατο τριφύλλι. Δεν άργησε το νέο να
μαθευτεί και τα μέλη του Συλλόγου να ζωγραφίζουν Τριφύλλια και να τα
κολλούν στους τοίχους και σε διάφορα σημεία της πόλης.
Ο Καλαφάτης έσπευσε να παραγγείλει Τριφύλλια για τις φανέλες και από
τον επόμενο αγώνα η ομάδα εμφανίστηκε για πρώτη φορά με ένα μεγάλο άσπρο
Τριφύλλι ραμμένο πάνω στις ολοπράσινες φανέλες της. Σε λίγο διάστημα
όλοι οι αθλητές, ποδοσφαιριστές, μέλη και οπαδοί είχαν στα πέτα των
σακακιών τα Τριφύλλια, που ένα αθηναϊκό εργαστήριο άρχισε κιόλας να
βιομηχανοποιεί, πάνω σε λεπτά φύλλα λευκοσιδήρου. Πλέον, 104 χρόνια
μετά, το Τριφύλλι του Παναθηναϊκού είναι πασίγνωστο απ' άκρη σ' άκρη...
Ο Ύμνος του Παναθηναϊκού
Ο Ύμνος του Παναθηναϊκού δημιουργήθηκε κοντά στη δύση της δεκαετίας του
1950 και συγκεκριμένα το 1958. Σε στίχους Γιώργου Οικονομίδη και
μελοποίηση Γιώργου Μουζάκη. Ύστερα από έναν νικηφόρο αγώνα επί του
Απόλλωνα στο ιστορικό γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, ο Γιώργος
Οικονομίδης σχεδίασε την απαρχή του ύμνου, το «Σύλλογος μεγάλος». Το
έγραψε σε ένα πακέτο τσιγάρα «Κεράνης».
Η φωνητική επιμέλεια ήταν του Γιάννη Βογιατζή, του γνωστού ηθοποιού και
τραγουδιστή σε εκείνες τις δεκαετίες. Το σφύριγμα που ακούγεται στην
αρχή και στο τέλος του ύμνου είναι... δανεισμένο από τη μουσική της
ταινίας η «Γέφυρα του ποταμού Κβάι».
Ύμνος Παναθηναϊκού
Σύλλογος μεγάλος δεν υπάρχει άλλος
δεν υπάρχει άλλος πιο δυναμικός
και χιλιάδες φίλοι, μόλις δουν τριφύλλι,
ζήτω λένε ο Παναθηναϊκός.
Παναθηναϊκέ-Παναθηναϊκέ
Παναθηναϊκέ μεγάλε και τρανέ.
Παναθηναϊκέ-Παναθηναϊκέ
πρωταθλητή σ' όλα τα σπορ παντοτινέ.
Σ' έχουνε δοξάσει οι γνωστοί σου άσοι
που λεβέντες είναι όλοι με καρδιά.
Χαίρεται η Ελλάδα που 'χει τέτοια ομάδα,
που της νίκης έχει πάντα τα κλειδιά.
Παναθηναϊκέ-Παναθηναϊκέ
Παναθηναϊκέ μεγάλε και τρανέ.
Παναθηναϊκέ-Παναθηναϊκέ
πρωταθλητή σ' όλα τα σπορ παντοτινέ.
